التهاب تاندون یا تاندونیت | علت و روش‌های درمان

التهاب تاندون که در اصطلاح پزشکی به آن تاندونیت گفته می‌شود، یکی از شایع‌ترین مشکلات سیستم اسکلتی-عضلانی است که به‌ویژه در نواحی مچ دست، شانه، زانو و آرنج بروز می‌کند. این عارضه معمولاً به دلیل حرکات تکراری، استفاده بیش‌ازحد از یک عضو یا آسیب‌دیدگی ایجاد می‌شود. در صورت بی‌توجهی، التهاب تاندون می‌تواند باعث درد مزمن و محدودیت عملکرد شود. فیزیوتراپی دست به‌عنوان یکی از مؤثرترین روش‌های درمانی در کنار فیزیوتراپی در منزل و استفاده از تجهیزات تخصصی، نقش حیاتی در کاهش درد و بازیابی عملکرد طبیعی اندام دارد.

اگر به‌دنبال درمان حرفه‌ای و علمی برای تاندونیت هستید، کلینیک فیزیوتراپی خانه سلامت با مدیریت فیزیوتراپیست سعید مزین و بهره‌گیری از بروزترین متدها و کادری مجرب آماده ارائه خدمات تخصصی به شما عزیزان است. در این مقاله، با دلایل، علائم و روش‌های درمانی التهاب تاندون آشنا خواهید شد.

---

التهاب تاندون چیست؟

التهاب تاندون یا تاندونیت (Tendinitis) یک وضعیت التهابی دردناک در اطراف مفاصل است که زمانی رخ می‌دهد که یکی از تاندون‌ها (رشته‌های فیبری که عضله را به استخوان متصل می‌کنند) دچار تحریک، تورم یا پارگی میکروسکوپی شود. این مشکل معمولاً در اثر استفاده بیش‌ازحد، حرکات تکراری، یا فشار ناگهانی بر مفصل ایجاد می‌شود و شایع‌ترین نواحی درگیر شامل شانه، آرنج، مچ، زانو و پاشنه پا هستند.

علائم التهاب تاندون معمولاً با درد موضعی، حساسیت به لمس، محدودیت حرکتی و گاهی تورم ظاهر می‌شود. اگر به‌موقع درمان نشود، می‌تواند منجر به تاندونوپاتی مزمن یا پارگی کامل تاندون گردد. تشخیص به‌موقع و شروع درمان با کمک فیزیوتراپی تخصصی، کلید جلوگیری از آسیب‌های طولانی‌مدت است.

---

علت‌های شایع التهاب تاندون

شناخت علت‌های اصلی التهاب تاندون به پیشگیری و درمان مؤثر آن کمک می‌کند. عوامل رایج عبارت‌اند از:

• حرکات تکراری: مانند تایپ طولانی‌مدت یا فعالیت‌های ورزشی

• آسیب‌دیدگی مستقیم یا ضربه

• افزایش ناگهانی شدت تمرینات ورزشی

• وضعیت بدنی نامناسب

• افزایش سن و کاهش انعطاف‌پذیری تاندون‌ها

• بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا آرتریت روماتوئید

این عوامل می‌توانند بافت تاندون را تحت فشار قرار داده و به بروز التهاب تاندون منجر شوند.

---

علائم تاندونیت

علائم التهاب تاندون معمولاً به مرور زمان ظاهر می‌شوند و شامل موارد زیر هستند:

• درد در ناحیه تاندون، به‌خصوص هنگام حرکت

• حساسیت به لمس

• سفتی و خشکی صبحگاهی در محل التهاب

• تورم و گرمی موضعی

• صدای تق‌تق یا خش‌خش هنگام حرکت مفصل

در صورت تداوم علائم، حتماً باید به یک مرکز تخصصی فیزیوتراپی مراجعه شود تا روند درمان شروع گردد.

---

نواحی شایع التهاب تاندون در بدن

التهاب تاندون می‌تواند نواحی مختلفی از بدن را درگیر کند. برخی از رایج‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

۱. تاندونیت شانه

تاندونیت شانه یکی از شایع‌ترین انواع التهاب تاندون است که اغلب عضلات روتاتور کاف (Rotator Cuff) را درگیر می‌کند. این عضلات نقش مهمی در تثبیت مفصل شانه دارند. التهاب تاندون در این ناحیه معمولاً در افراد بالای ۴۰ سال و همچنین ورزشکارانی که حرکات پرتابی دارند (مثل بازیکنان والیبال یا بیس‌بال) بیشتر دیده می‌شود.

علائم این نوع تاندونیت شامل درد هنگام بلند کردن بازو، ضعف در شانه و محدودیت حرکتی است. در صورت عدم درمان، ممکن است التهاب به پارگی تاندون منجر شود. روش‌های فیزیوتراپی تخصصی مانند تمرینات اصلاحی و تحریک الکتریکی می‌توانند در کنترل درد و بازگرداندن عملکرد طبیعی شانه بسیار مؤثر باشند.

التهاب تاندون عضلات روتاتور کاف، که در افراد بالای ۴۰ سال یا ورزشکاران شایع است.

۲. تاندونیت آرنج (آرنج تنیس‌ بازان)

تاندونیت آرنج که بیشتر با نام آرنج تنیس‌ بازان (Tennis Elbow) شناخته می‌شود، یکی از رایج‌ترین اختلالات ناحیه آرنج است که به دلیل حرکات تکراری مچ و ساعد ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً تاندون‌های قسمت خارجی آرنج را درگیر می‌کند و در میان ورزشکاران، نقاشان، تایپیست‌ها و حتی باغبانان بسیار شایع است.

علائم شامل درد در بیرون آرنج، کاهش قدرت گرفتن اشیاء و سوزش در حین استفاده از دست است. درمان این نوع التهاب تاندون با استراحت، یخ‌درمانی، فیزیوتراپی و تمرینات کششی هدفمند انجام می‌شود. اگر زود درمان نشود، می‌تواند مزمن شده و نیاز به درمان‌های پیشرفته‌تری مانند تزریق یا حتی جراحی پیدا کند.

این نوع التهاب تاندون در افراد تنیس‌باز، نقاش، یا کسانی که زیاد از دست استفاده می‌کنند دیده می‌شود.

۳. تاندونیت زانو

تاندونیت زانو که اغلب به آن زانوی پرشگران (Jumper’s Knee) نیز گفته می‌شود، در اثر التهاب تاندون کشکک (پاتلا) ایجاد می‌شود. این نوع التهاب تاندون معمولاً در ورزش‌هایی که پرش یا توقف‌های ناگهانی زیادی دارند مانند بسکتبال، والیبال و فوتبال رایج است.

درد در جلوی زانو، به‌ویژه هنگام پریدن یا بالا رفتن از پله‌ها از علائم رایج آن است. سفتی، حساسیت به لمس و ضعف عضلات ران نیز ممکن است بروز کند. درمان این تاندونیت معمولاً شامل استراحت، تقویت عضلات چهارسر ران، استفاده از بریس زانو و جلسات فیزیوتراپی است که به کاهش التهاب و بازگرداندن عملکرد زانو کمک می‌کنند.

در این نوع، تاندون پاتلا دچار التهاب می‌شود و بیشتر در ورزش‌های پرش‌محور مانند بسکتبال دیده می‌شود.

۴. تاندونیت آشیل

تاندونیت آشیل به التهاب تاندون آشیل (واقع در پشت ساق پا) گفته می‌شود و یکی از دردناک‌ترین و رایج‌ترین انواع التهاب تاندون در میان دوندگان و ورزشکاران است. این تاندون، بزرگ‌ترین تاندون بدن بوده و عضله ساق پا را به پاشنه متصل می‌کند.

درد در ناحیه پشت ساق، سفتی صبحگاهی، تورم و تشدید درد در هنگام دویدن یا بالا رفتن از پله‌ها از علائم اصلی آن است. اگر زود درمان نشود، احتمال پارگی کامل تاندون وجود دارد. فیزیوتراپی تخصصی، تمرینات کششی عضله ساق، ماساژ درمانی و استفاده از کفش مناسب می‌توانند روند بهبودی را تسریع کرده و از عود مجدد التهاب جلوگیری کنند.

التهاب در تاندون پشت ساق پا که با دویدن یا بالا رفتن از پله‌ها تشدید می‌شود.

۵. التهاب مچ دست

التهاب مچ دست یکی از شایع‌ترین مشکلات در ناحیه دست است که اغلب به دلیل فعالیت‌های تکراری، فشارهای مداوم یا آسیب‌دیدگی‌های مکانیکی ایجاد می‌شود. این وضعیت معمولاً در مشاغلی که نیاز به تایپ طولانی، استفاده از موس، یا کار با ابزار دستی دارند، بیشتر مشاهده می‌شود. التهاب تاندون در مچ می‌تواند تاندون‌های خم‌کننده یا بازکننده انگشتان را درگیر کند.

علائم این نوع التهاب تاندون شامل درد در قسمت داخلی یا خارجی مچ، تورم، ضعف در گرفتن اشیاء و احساس تق‌تق هنگام حرکت مفصل است. درمان شامل استراحت، استفاده از آتل، کمپرس سرد و فیزیوتراپی تخصصی است. فیزیوتراپی دست و ارائه تمرینات کششی و تقویتی هدفمند می‌تواند به بهبود سریع‌تر عملکرد مچ و پیشگیری از عود کمک کند.

---

روش‌های درمان التهاب تاندون

درمان التهاب تاندون به‌شدت و محل درگیری بستگی دارد، اما به‌طور کلی ترکیبی از روش‌های زیر استفاده می‌شود:

۱. استراحت و کاهش فعالیت

اجتناب از فعالیت‌هایی که موجب تشدید درد می‌شوند، از اولین اقدامات درمانی است.

۲. استفاده از یخ

کمپرس سرد می‌تواند التهاب و تورم را کاهش دهد. هر بار ۱۵ تا ۲۰ دقیقه استفاده شود.

۳. داروهای ضدالتهاب

داروهایی مانند ایبوپروفن یا ژل‌های موضعی برای کاهش درد و التهاب مؤثر هستند.

۴. فیزیوتراپی تخصصی

در کلینیک فیزیوتراپی خانه سلامت، روش‌هایی مانند:

• لیزر درمانی

• الکتروتراپی

• تمرین درمانی

• ماساژ درمانی
  برای درمان موثر تاندونیت به کار می‌روند.

۵. فیزیوتراپی در منزل

برای افرادی که امکان مراجعه به کلینیک ندارند، ارائه خدمات فیزیوتراپی در منزل با تجهیزات کامل توسط کادر مجرب، گزینه‌ای عالی است.

---

نقش فیزیوتراپی در درمان تاندونیت

فیزیوتراپی از مؤثرترین و غیردارویی‌ترین راه‌ها برای کاهش علائم و تسریع روند بهبود التهاب تاندون است. مزایای فیزیوتراپی عبارت‌اند از:

• افزایش انعطاف‌پذیری تاندون‌ها

• تقویت عضلات اطراف تاندون

• کاهش درد بدون دارو

• آموزش حرکات اصلاحی برای جلوگیری از عود

---

ورزش‌های مناسب برای التهاب تاندون

تمرینات کششی و تقویتی نقش مهمی در بهبود تاندونیت دارند. این تمرینات باید زیر نظر فیزیوتراپیست انجام شود. برخی از تمرینات مناسب:

• کشش عضلات تاندونی

• تمرینات ایزومتریک

• حرکات دامنه‌ای مفصل آسیب‌دیده

تیم تخصصی خانه سلامت برنامه تمرینی اختصاصی برای هر بیمار تنظیم می‌کند تا روند بهبود سریع‌تر و ایمن‌تر طی شود.

---

اقدامات پیشگیرانه برای التهاب تاندون

برای جلوگیری از بروز یا عود التهاب تاندون می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:

• گرم کردن مناسب پیش از ورزش

• رعایت ارگونومی در محل کار

• استراحت کافی بین فعالیت‌های تکراری

• تقویت عضلات اطراف مفصل

• استفاده از کفش و تجهیزات مناسب

---

عوامل خطر پارگی تاندون‌های شانه

پارگی تاندون‌های شانه، به‌ویژه در ناحیه روتاتور کاف، معمولاً در اثر فرسایش تدریجی یا آسیب ناگهانی ایجاد می‌شود. یکی از مهم‌ترین عوامل خطر در این زمینه، افزایش سن است؛ با بالا رفتن سن، تاندون‌ها خاصیت ارتجاعی خود را از دست داده و شکننده‌تر می‌شوند. همچنین فعالیت‌های ورزشی شدید، به‌خصوص در رشته‌هایی مانند شنا، بیس‌بال، یا وزنه‌برداری که نیاز به حرکات بالای سر دارند، می‌توانند خطر آسیب را افزایش دهند.

سایر عوامل خطر عبارت‌اند از: وضعیت بدنی نامناسب، استفاده مکرر از شانه در فعالیت‌های تکراری، وجود سابقه خانوادگی، دیابت، سیگار کشیدن و ضعف عضلات اطراف شانه. اصلاح سبک زندگی، انجام تمرینات تقویتی و مراجعه به فیزیوتراپی تخصصی در مراحل اولیه درد شانه می‌تواند از بروز پارگی جلوگیری کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر علائم التهاب تاندون بیش از ۷ روز ادامه داشته باشد یا شدت درد به‌گونه‌ای باشد که عملکرد روزانه را مختل کند، مراجعه به پزشک متخصص و فیزیوتراپیست ضروری است. همچنین در صورت احساس پارگی، صدا دادن غیرعادی یا تورم زیاد، نیاز به ارزیابی فوری وجود دارد.

تفاوت تاندونیت (Tendinitis) و تاندونوز (Tendinosis) چیست؟

تاندونوز نوعی آسیب مزمن تاندون است که به مرور زمان و بر اثر ترمیم ناقص یا نادیده گرفتن التهاب اولیه ایجاد می‌شود. در این حالت، تاندون دچار تخریب ساختاری و میکروپارگی‌های مداوم شده و دیگر التهاب حادی ندارد. علائم آن شامل:

• درد مزمن یا مبهم

• کاهش عملکرد

• ضعف عضله اطراف تاندون
  درمان تاندونوز با هدف افزایش خون‌رسانی و بازسازی بافت انجام می‌شود: شوک‌ویو تراپی، درمان بافت نرم، تمرینات کششی و تقویتی تدریجی.

---

خدمات کلینیک خانه سلامت در درمان تاندونیت

کلینیک فیزیوتراپی خانه سلامت زیر نظر فیزیوتراپیست سعید مزین با بهره‌گیری از تجهیزات مدرن، محیطی آرام و کادری مجرب، خدمات زیر را ارائه می‌دهد:

• فیزیوتراپی تخصصی برای تمام مفاصل درگیر

• ارائه برنامه تمرینی اختصاصی

• درمان بدون دارو و جراحی

• فیزیوتراپی در منزل با امکانات کامل

• پیگیری مستمر روند بهبود بیمار

---

جمع‌بندی؛ التهاب تاندون را جدی بگیرید

التهاب تاندون یا تاندونیت اگر به‌موقع تشخیص داده نشود و درمان مناسب نگیرد، می‌تواند منجر به آسیب‌های مزمن و غیرقابل بازگشت شود. مراجعه به یک مرکز تخصصی فیزیوتراپی و استفاده از روش‌های علمی درمانی مانند فیزیوتراپی دستی، تمرین‌درمانی، و تکنولوژی‌های نوین، تأثیر بسزایی در بهبود سریع دارد.

برای مشاوره و درمان تخصصی، کلینیک فیزیوتراپی خانه سلامت آماده ارائه خدمات حضوری و فیزیوتراپی در منزل به شما عزیزان است.

سوالات پرتکرار

التهاب تاندون چیست؟

التهاب تاندون یا تاندونیت، تورم و تحریک تاندون‌ها است که معمولاً به دلیل استفاده بیش از حد یا آسیب دیدگی ایجاد می‌شود.

علائم التهاب تاندون کدام‌اند؟

درد موضعی، تورم، سفتی و محدودیت حرکتی از علائم رایج التهاب تاندون هستند.

چگونه التهاب تاندون درمان می‌شود؟

استراحت، فیزیوتراپی، استفاده از کمپرس یخ، داروهای ضدالتهاب و در موارد شدید تزریق یا جراحی ممکن است نیاز باشد.

آیا فیزیوتراپی در منزل موثر است؟

بله، فیزیوتراپی در منزل زیر نظر متخصص می‌تواند روند درمان را تسریع و درد را کاهش دهد.

چگونه می‌توان از التهاب تاندون پیشگیری کرد؟

با گرم کردن مناسب، رعایت اصول ارگونومی، استراحت کافی و تمرینات تقویتی عضلات اطراف مفصل.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر درد بیش از یک هفته ادامه داشت یا محدودیت حرکتی شدید بود، باید به پزشک یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید.

منبع خارجی: MedlinePlus (کتابخانه ملی پزشکی آمریکا)