آسیب های ورزشی بسیاری مانند فشار عضلانی، انقباض رباط، دررفتگی، پارگی رباط و تاندون ها و همینطور شکستگی هایی وجود دارند که معمولاً با فیزیوتراپی درمان می‌شوند. نوع فیزیوتراپی آسیب های ورزشی بسته به نوع آسیب شما، متفاوت خواهد بود. بیمار در تصمیم‌گیری در مورد نوع درمان خود در کنار فیزیوتراب نقش فعال خواهد داشت.
فیزیوتراپی ورزشی با فیزیوتراپی معمولی چه تفاوت‌هایی دارد؟
فیزیوتراپی معمولی به این منظور استفاده میشود تا قدرت حرکتی هر کدام از اعضای بدن فرد بیمار، برگردد. به این ترتیب، با این تکنیک‌ها، به توانبخشی بیمارانی که معلولیت حرکتی دارند می‌پردازند. این درحالی است که در فیزیوتراپی ورزشی از تکنیک‌ها و حرکات اصلاحی استفاده می‌کنند تا بتوانند توان حرکتی و قدرت عضلانی ورزشکار آسیب‌دیده را بهبود ببخشند.
در این روش، فیزیوتراپیست انواع راه حل‌های درمانی را برای کمک به مداوای بیمارانی که در حین ورزش، دچار جراحت شده اند به کار می‌برد. در واقع در این روش، تأکید بیشتر بر روی بازگشت هر چه سریع‌تر ورزشکار به باشگاه و میدان ورزش است. حتماً به این نکته توجه داشته باشید که فیزیوتراپیست راهکار کاملاً متفاوتی را برای درمان یک ورزشکار و یک شخص غیرورزشکار، به کار می‌گیرد.
درمان یک ورزشکار که در حین ورزش دچار پیچ‌خوردگی پا شده است با یک فردی که ورزشکار نیست کاملاً متفاوت است. همچنین ممکن است برای درمان یک ورزشکار از روش‌های به مراتب پیچیده‌تری استفاده کنند. گاهی لازم است فرد بیمار، زمان زیادی را به جلسات فیزیوتراپی بپردازد تا زمان بازگشت او به ورزش، کوتاه‌تر شود.
بهترین تکنیک‌های موجود در فیزیوتراپی ورزشی چیست؟
یک فیزیوتراپیست حرفه‌ای تکنیک‌هایی را به کار می‌گیرد تا هر چه سریع‌تر به بهبود ورزشکار کمک کند. روش‌هایی از قبیل میدان مغناطیسی، ترکشن، گرما و الکتروتراپی روش های معمولی است که متخصصین از آن در فیزیوتراپی ورزشی استفاده می‌کنند. دیگر تکنیک‌های توانبخشی معمولاً شامل تکنیک‌های درمان دستی برای افزایش طول و قدرت عضلات و تجویز تمرینات برای افزایش تعادل و هماهنگی است.
علاوه بر این موارد، روش‌های دیگری وجود دارد که در زیر به تعدادی از آنها اشاره می‌کنیم:
- به کارگیری لیزهای کم‌توان و پرتوان در روند ترمیم
- برای کاهش دردهای دوره نقاهت در ورزش، از نیدلینگ و الکتروتراپی می‌توان استفاده کرد.
- استفاده از روش تیپینگ
- به کار گرفتن امواج شورت ویو دیاترمی
- همچنین برای کمتر شدن درد و ریکاوری زودتر و بهتر بیمار، ماساژدرمانی، ریلکسیشن و مایو فاشیال ریلیز، استفاده میشود.
- تکنیک تمرینات طبی برای بهبود عضلات بیمار در دوران نقاهت ورزشی
- یکی دیگر از تکنیک‌ها بازخورد کلامی و بینایی در تمرین‌های ورزشکاران است.
- استفاده از امواج اولترا سوند در فیزیوتراپی و درمان دستی نیز جزو مواردی است که فیزیوتراپیست‌ها از آن استفاده می‌کنند.
مشکلات و آسیب‌های ورزشی رایج میان ورزشکاران
جراحت‌های زیادی هستند که در اثر ورزش به وجود می‌آیند اما اگر بخواهیم به موارد رایج در این زمینه بپردازیم موارد زیر را شامل میشود:
- شکستگی
- التهاب
- پارگی تاندون
- پارگی مینیسک
- رباط زانو
- و روتاتورکاف
یک متخصص باتجربه به درستی مشکل ورزشکار را تشخیص داده و با به کارگیری متدهای به روز و ارتباط مناسب با ورزشکار، به بهبود هر چه زودتر او کمک می‌کند.
مزایای فیزیوتراپی برای درمان آسیب ورزشی
- اولین و حیاتی‌ترین تأثیر فیزیوتراپی کاهش درد بیمار در بازه زمانی کوتاه‌تر از حد معمول است.
- بعد از آن می‌توان به توانایی کنترل رشد بافت‌هایی اشاره کرد که آسیب دیده‌اند. اگر این روند به خوبی کنترل نشود ممکن است بافت آسیب‌دیده به مقدار بیشتری رشد کرده و اختلال در روند حرکات ایجاد کند.
- سرعت بخشیدن به دوره درمان نیز یکی از تأثیرات بسیار خوب آن است. فیزیوتراپیست با به کارگیری دانش تخصصی خود در این زمینه به شما حرکات مناسبی برای افزایش توان عضلات می‌دهد و دوره زمانی بهبود شما را کم می‌کند.
- در نهایت می‌توان به این نکته اشاره کرد که فیزیوتراپی مناسب، جلوی آسیب‌های محتمل را می‌گیرد. در واقع، فیزیوتراپیست به شما کمک می‌کند تا در زمان دقیق و مناسب به ورزش و یا میدان ورزشی بازگردید. توانایی تشخیص این موضوع که چه زمانی برای شروع دوباره مناسب است با فیزیوتراپیست شما است. در نتیجه احتمال صدمه دوباره به بدن شما را کاهش می‌دهد.
- متخصصین می‌توانند بنا بر صلاحدید خود، به شما وسایل ورزشی مناسب برای افزایش سرعت بهبودی در دوران نقاهت پیشنهاد دهند.
علت آسیب‌دیدگی ورزشکاران چیست؟
انجام فعالیت‌های ورزشی تخصصی، نیازمند آمادگی جسمانی کافی است، در صورت اماده نبودن، بدن دچار آسیب میشود.. به طور مثال، مشکل زانوی دونده یا آرنج تنیس‌بازان که در آن بازیکن بدن خود را تحت‌فشار زیادی می‌گذارد. آسیب‌های ورزشی همچنین ممکن است ناشی از آموزش و یا تمرینات ضعیف آموزشی باشد.
کشش و گرم کردن نامناسب نیز می‌تواند منجر به آسیب‌های بسیاری شود زیرا بدن برای ورزش آماده نیست. شما همچنین در معرض خطر آسیب‌دیدگی به علت عوامل دیگری چون سطوح بازی ضعیف یا کفش، لباس، تجهیزات و یا اتفاقات ناگوار حین ورزش هستید.
آیا آسیب‌های ناشی از ورزش قابل درمان هستند؟
شما احتمالاً می‌دانید که آسیب ورزشی می‌تواند نه‌تنها بر عملکرد شما تأثیر بگذارد، بلکه همچنین شیوه زندگی شمارا نیز تحت تأثیر قرار دهد. فرقی نمی‌کند که فرد یک ورزشکار حرفه‌ای هستیدیا فقط در روزهای تعطیل ورزش می‌کند؛
آسیب ورزشی می‌تواند یک مشکل رایج و ناراحت‌کننده باشد. خبر خوب این است که بیشتر آسیب‌های ورزشی می‌توانند به‌طور مؤثر توسط فیزیوتراپی درمان شوند. مدیریت صحیح صدمات ورزشی، توانبخشی و مشاوره با متخصص فیزیوتراپی به شما کمک می‌کند. تا پس از آسیب در اسرع وقت به فعالیت ورزشی خود بازگردید.
اهداف درمان در کلینیک فیزیوتراپی دکتر مزین عبارتند از:
- کاهش سریع درد از طریق روش‌های حرکتی مفصل، ماساژ و الکتروتراپی
- بهبود بافت زخم با استفاده از تکنیک‌های هدایتی
- بازگشت سریع‌تر به ورزش و کار با افزایش روند بهبودی
- رفع خشکی و یا تقویت منطقه آسیب‌دیده با تمرینات تجویزشده توسط متخصص
- بهبود عملکرد هنگام بازگشت به ورزش - ما برای اصلاح هرگونه اشتباهات بیومکانیکی که ممکن است
- بر روی تکنیک شما تأثیر بگذارد و یا باعث آسیب شود به شما کمک می‌کنیم.
دسته‌بندی آسیب‌های ورزشی بر اساس علت
آسیب‌های ورزشی رایج می‌توانند بر اساس نحوه اتفاق افتادن آنها طبقه‌بندی شوند:
۱_ ضربه (تروما)
۲_ استفاده ی بیش از حد بیومکانیک
ورزش و فعالیت بدنی می‌تواند به‌سلامت بدن شما کمک کند. مزایای انجام ورزش شامل کاهش فشار و ایجاد آرامش شبانه است.با این‌حال انجام هر فعالیت ورزشی خطر آسیب‌دیدگی را نیز به همراه دارد.در ادامه برخی از جراحات رایج ورزشی که فیزیوتراپی قادر به درمان آن است ذکر میشود:
۳_ پارگی رباط و تاندون
برخی از آسیب‌های دردناک ناشی از پارگی عضلات در کشاله ران، لگن، زانو و شانه است.در بعضی موارد، جراحی برای بهبود پارگی و چند ماه پس‌ازآن درمان فیزیوتراپی برای بازسازی بافت آسیب‌دیده موردنیاز است.
۴_ تاندوینیت
تاندینیت یک بیماری شایع است که شامل التهاب بافت نرم در اطراف عضلات و استخوان‌ها، اغلب در شانه، آرنج، مچ دست، لگن، زانو یا مچ پا است.
۵_ شکستگی
افراد زیادی هنگام انجام فعالیت‌های مختلف، از اسکی گرفته تا پیاده‌روی، مجروح شده‌اند و مجبور به استفاده از آتل می‌شوند.در طول این دوره، شکستگی ثابت نگه‌داشته میشود که باعث تضعیف عضلات میشود. فیزیوتراپی پس از آسیب به بافت عضلانی کمک می‌کند تا به حالت سالم برسد.
۶_ آرتروز
تعدادی از ورزشکاران به علت انجام حرکات تکراری، مانند چرخش راکت یا پرتاب توپ، با مشکل آرتروز روبرو می‌شوند. آرتروز همانند سایر آسیب‌ها ازجمله رگ به رگ شدن و کشیدگی می‌تواند با فیزیوتراپی درمان شود.
۷_ دررفتگی
دررفتگی آسیب مفصلی است که پایان استخوان‌های شما را از موقعیت خارج می‌کند. علت اغلب سقوط یا ضربه است که معمولاً هنگام انجام ورزش تماسی و درگیرانه اتفاق می‌افتد.
۸_ کمردرد ناشی از ورزش
مردان و زنان به یک اندازه تحت تأثیر کمردرد (لینک به درد پایین کمر) قرار می‌گیرندکه شدت این درد می‌تواند از درد ناگهانی و خفیف تا درد ناگهانی و شدید باشد. اگر درد کمر شما بیشتر از شش هفته طول بکشد،باید ورزش را متوقف کنید و به پزشک مراجعه کنید.
پس از آسیب ورزشی چه باید کرد؟
در اسرع وقت و برای ۷۲ ساعت پس از آسیب، از روش زیر استفاده کنید:
- استراحت – سخت نگیرید و حرکات خود را محدود کنید.
- یخ – در اسرع وقت و هر دو ساعت به مدت ۲۰ دقیقه یخ یا بسته‌ی ژل یخ‌زده بسته‌بندی‌شده را در یک حوله‌ی بپیچید و استفاده کنید.
این کار کمک می‌کند تا خونریزی کنترل شود و درد و آسیب بافت‌های ثانویه کاهش یابد.
- فشرده‌سازی – محل آسیب را محکم باندپیچی کنید. این کار به کنترل تورم کمک می‌کند.
- بالا نگه‌داشتن. منطقه‌ی آسیب‌دیده را در ارتفاعی بالاتر از سطح قلب خود افزایش دهد تا تورم کاهش یابد.
پس‌ازاین کنترل اولیه شما باید به پزشک مراجعه کنید، به‌خصوص اگر درد و تورم بعد از ۲۴ ساعت وجود داشته باشد.
اولین نوبت فیزیوتراپی آسیب های ورزشی
در طول اولین مراجعه به فیزیوتراپ، از فعالیت‌هایی که باعث آسیب‌دیدگی شده، سابقه بیماری قبلی و سایر اطلاعات مربوط به شما پرسیده میشود. علاوه بر این، درمانگر شما یک معاینه فیزیکی کامل می‌کند و قسمت آسیب‌دیده بدن را بررسی می‌کند. اولین برخورد شما با فیزیوتراپ صرف ارزیابی یا معاینه اولیه میشود.بر اساس نتایج ارزیابی و معاینه فیزیوتراپ، نیازهای خاص و اهداف درمان مشخص میشود، فیزیوتراپ پس از آن‌یک برنامه درمان جامع به شما ارائه می‌دهد. درمانگر شما با شما درباره برنامه درمانی در نظر گرفته‌شده صحبت خواهد کرد.درمان شما ممکن است بلافاصله پس از ارزیابی اولیه فیزیوتراپی شما آغاز شود. فیزیوتراپ پیگیری‌های بعدی درمان را مستند می‌کند و تعیین می‌کند که آیا برنامه درمان شما تغییر یا ادامه خواهد یافت یا خیر.
درمان فیزیوتراپی آسیب های ورزشی
بعضی از درمان‌های عمومی که فیزیوتراپ ممکن است در برنامه توانبخشی خود داشته باشد، در زیر آمده است.
۱_ یخ درمانی
اعمال یخ معمولاً برای آسیب‌های ورزشی حاد تجویز میشود. یخ می‌تواند به کاهش درد و تورم که باعث آسیب شما میشود کمک کند.فیزیوتراپ یخ را در حوله می‌پیچد و حدود ۲۰ دقیقه آن را به قسمت آسیب‌دیده اعمال می‌کند.گرم کردناگر تورم وجود نداشته باشد فیزیوتراپ ممکن است تصمیم بگیرد که از بسته‌ی گرم بسته‌بندی‌شده در حوله استفاده کند.بسته به مدت ۲۰ دقیقه اعمال خواهد شد. اعمال گرما می‌تواند به کاهش درد عضلات یا خشکی مفصلی کمک کند.علاوه بر این، افزایش جریان خون به قسمت آسیب‌دیده بدن به بهبودی خود کمک می‌کند.
۲_ محرک الکتریکی
TENS یا محرک الکتریکی عصبی پوستی، یک وسیله کوچک با قابلیت کار با باتری است که مقادیر کمی از جریان را به پوست آسیب‌دیده می‌رساند.هنگامی که دستگاه روشن است احساس سوزن سوزن شدن را احساس خواهید کرد. محرک الکتریکی می‌تواند به‌طور موقت باعث کاهش علائم درد شما شود.اولتراسوند
۳_ لیزر پرتوان و کم توان
دستگاهی است که باعث انتقال لرزش صدا به بافت‌های شما میشود.این دستگاه فیزیوتراپی می‌تواند بافت‌های عمیق‌تر و یا مناطق بزرگی از بدن را گرم کند. اولتراسوند ممکن استتوسط فیزیوتراپ برای تسکین بافت‌ها و تسریع قرایند بهبودی استفاده شود.
۴_ ماساژ درمانی
ماساژ (لینک به مقاله ماساژ) که گاهی اوقات درمان دستی بافت نرم نیز نامیده میشود، درمانی استکه فیزیوتراپ ممکن است از آن استفاده کند. ماساژ ممکن است برای تسکین خشکی عضلات، کاهش تورم، کاهش چسبندگی بافت یا کاهش درد استفاده شود.
۵_ ایجاد کشش به طرق مختلف
عضلات ممکن است در طول دوره عدم فعالیت پس از آسیب دچار خشکی شوند. کشش می‌تواند به کاهش خشکی این عضلات کمک کندو درنتیجه دامنه حرکت را افزایش دهد. کشش ممکن است به‌صورت دستی توسط فیزیوتراپ انجام شود و یا او به شما تمرینات کششی آموزش دهدکه خودتان می‌توانید حتی به‌راحتی در خانه انجام دهید.
۶_ تمرینات افزایش دامنه حرکت ورزشی
تمرینات افزایش دامنه حرکتی (ROM) می‌تواند به بهبود یا حفظ محدوده حرکات مفصل کمک کند.با انجام این تمرینات در هر زمان، می‌توانید از خشکی مفاصل و عضلات خود جلوگیری کنید. تمرینات دامنه حرکت همچنین ممکن استبا تمرینات تقویتی و قدرتی ترکیب شوند.
۷_ تمرینات تقویتی
غیرفعال بودن در یک بازه زمانی می‌تواند عضلات شما را ضعیف کند.تقویت عضلات برای دستیابی به استقلال در جنبش مهم است.تمرینات تقویتی می‌تواند به شما در به دست آوردن قدرت عضلات آسیب‌دیده و بهبود قدرت عضلات تضعیف‌شده کمک کند. تمرین قدم زدن یا راه رفتنشما ممکن است راه رفتن یا تمرین پیاده‌روی را با استفاده از یک دستگاه پیاده‌رویمانند یک واکر یا عصا برای جلوگیری از قرار دادن تنش در اندام آسیب‌دیده خود انجام دهید.فیزیوتراپیست شما یک دستگاه پیاده‌روی مناسب را انتخاب می‌کند و نحوه استفاده درست از آن را به شما آموزش می‌دهد.
روند توانبخشی فیزیوتراپی آسیب های ورزشی
برنامه توانبخشی و فیزیوتراپی آسیب‌های ورزشی شما مخصوص ورزشی است که انجام می‌دهید و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشاوره در مورد پیشگیری از آسیب
- مشاوره در مورد تکنیک و استفاده از تجهیزات.
- مشاوره در گرم کردن و سرد کردن.
- نسخه‌های ویژه سفارشی مخصوص شما و ورزشی که انجام می‌دهید.
- مشاوره در مورد اولین زمان بازگشت امن به ورزش.
- آزمایش تناسب‌اندام قبل از فصل.
چطور می‌توان آسیب را کاهش داد؟
- روش صحیح سرد و گرم کردن را بدانید.
- از بریس و استریپ محافظ استفاده کنید.
- از کفش و تجهیزات مناسب ورزشی استفاده کنید.
- شرایط خاص مرتبط با ورزش خاص خود را رعایت کنید.
- تمرینات مناسب هوازی انجام دهید.
- کنترل عضلات و واکنش‌های مناسب داشته باشید.
کلینیک فیزیوتراپی ورزشی خانه سلامت در سعادت اباد