دیسکوپاتی گردن یکی از شایع‌ترین مشکلات ستون فقرات است که باعث دردهای گردنی، تنگی کانال نخاعی و علائم عصبی مانند سوزش و بی‌حسی در بازوها و دست‌ها می‌شود. دیسکوپاتی گردن یک اختلال شایع در ستون فقرات گردنی است که به دلیل آسیب یا تغییرات ساختاری در دیسک‌های بین مهره‌ای گردن رخ می‌دهد. این دیسک‌ها نقش مهمی در حفظ فاصله بین مهره‌ها و امکان حرکت‌های طبیعی گردن مانند خم شدن، چرخش و انحنا دارند.
دیسکوپاتی گردن چیست؟
دیسک‌ها به عنوان بالشتک، بین مهره‌های ستون فقرات عمل کرده و از سایش آن‌ها جلوگیری می‌کنند. با گذشت زمان، این دیسک‌ها فرسوده شده و فاصله بین مهره‌ها کاهش می‌یابد. این موضوع منجر به فشار بر اعصاب گردنی و نشت یا خشک‌شدن ماده ژله‌مانند داخل دیسک می‌شود. این وضعیت، معروف به دیسک گردن، به تدریج و با گذشت زمان ایجاد می‌گردد.
ضربه‌های ناگهانی و وضعیت‌های نادرست گردن نیز می‌توانند این مشکل را ایجاد کنند. دیسکوپاتی گردن در واقع نشانه‌ای از بیماری دژنراتیو دیسک است که با فرسایش و تخریب دیسک‌ها مرتبط بوده و منشأ بسیاری از دردهای گردن و کمر محسوب می‌شود.
علائم دیسکوپاتی گردن
این بیماری یک وضعیت پاتولوژیک است که می‌تواند به شدت بر کیفیت زندگی فرد تأثیرگذار باشد. علائم اصلی این بیماری شامل درد در اطراف گردن، سر و شانه می‌باشد که ممکن است به صورت شدید به دست‌ها و بازوها منتقل شود.
این وضعیت می‌تواند منجر به محدودیت حرکت گردن و احساس سفتی و تنگی در ناحیه گردن گردد. فشار بر روی عصب‌های گردنی نیز ممکن است باعث درد شدید در بازوها، دست‌ها و حتی تنگی عروق شده و موجب محدودیت در حرکات بدنی شود. توجه داشته باشید علائم این بیماری می‌توانند در هر فرد با توجه به شدت آسیب و محل دیسک آسیب‌دیده متفاوت باشند.
راه‌های درمان دیسکوپاتی گردن
بهترین راهکارهای درمانی برای دیسک گردن، بر اساس تشخیص دقیق پزشک تعیین می‌شوند که طیف متنوعی از روش‌های محافظه‌کارانه تا پیشرفته‌ترین تکنیک‌های پزشکی را در بر می‌گیرند:
۱_ دارو درمانی
استفاده از مسکن‌ها و ضدالتهاب‌ها معمولاً اولین گام در درمان دیسک گردن است. در صورت عدم تأثیر کافی، ممکن است پزشک داروهای قوی‌تری مانند استروئیدها را تجویز کند تا به کاهش التهاب و درد کمک کند.
۲_ فیزیوتراپی دیسکوپاتی
این روش شامل تمرینات تقویتی، کششی و فعالیت با تمرکز بر اصلاح نحوه حرکت استخوان‌ها و عضلات است. روش درمانی فیزیوتراپی تلاش می‌کند با افزایش انعطاف‌پذیری، تقویت عضلات و بهبود قدرت و تاب‌آوری، درد و سفتی در ناحیه گردن را بهبود بخشد.
۳_ تزریق استروئید
در صورت فشار زیاد دیسک بر اعصاب و تولید درد و التهاب شدید، تزریق استروئید در نزدیکی عصب‌ها می‌تواند به تسکین درد کمک کند. اثر این تزریق معمولاً تا دو ماه در بدن باقی است.
۴_ تزریق اوزون
این روش تقریباً بی‌خطر است و با تزریق اوزون به فضای دیسکی آسیب‌دیده، فشار بر عصب‌ها کاهش می‌یابد و درد نیز تسکین پیدا می‌کند.
۵_ جراحی
در موارد شدید و غیرقابل کنترل با روش‌های مذکور، جراحی ممکن است ضروری باشد. در جراحی دیسک گردن، دیسک آسیب‌دیده ممکن است برداشته شده و مهره‌ها به یکدیگر جوش داده شوند یا یک دیسک مصنوعی جایگزین آن شود. نوع جراحی بستگی به شدت و موقعیت آسیب دارد و پس از عمل، زمان مناسبی برای بهبود کامل معمولاً حدود یک ماه یا بیشتر نیاز است.
برای انتخاب بهینه‌ترین روش درمانی، ضروری است که با یک پزشک مشورت نمایید و اطلاعات دقیق و کاملی درباره علائم و وضعیت کلی سلامتی خود به وی ارائه دهید. این فرآیند نه تنها به کاهش خطرات و عوارض احتمالی مرتبط با درمان کمک می‌کند بلکه باعث می‌شود تا برنامه درمانی به شکل بهتری تنظیم شده و بهبودی مؤثرتری حاصل گردد.
مهم‌ترین علت ابتلا به دیسکوپاتی گردن
تقریباً همه افراد با روند افزایش سن در معرض خطر دیسک گردن قرار می‌گیرند اما برخی عوامل می‌توانند باعث تسریع بروز این اختلال یا شدت بیشتر علائم آن شوند. این عوامل عبارتند از:
۱_ مشاغل و فعالیت‌های خاص
برخی شغل‌ها مانند کارهایی که با نشستن‌های طولانی‌مدت همراه هستند مانند کار با کامپیوتر، نویسندگی و کارهای هنری که نیاز به حرکات دقیق دست دارند. همچنین حرفه‌هایی مانند آرایشگری و دندانپزشکی که نیاز به انجام کار در وضعیت‌های خاصی می‌باشند. درنتیجه، این شرایط می‌توانند باعث ایجاد فشار و تغییرات بیومکانیکی در گردن شده و به آسیب‌های دیسکی منجر شود.
۲_ وراثت
مطالعات نشان داده است که عوامل وراثتی و ژنتیکی در بروز دیسکوپاتی گردن تأثیرگذارتر از عوامل محیطی و سبک زندگی هستند.
۳_ اضافه وزن
چاقی و اضافه وزن باعث افزایش فشار بر ستون فقرات می‌شود. این فشار می‌تواند به سادگی باعث آسیب‌های دیسکی و کاهش سلامت گردن گردد.
۴_ استفاده از دخانیات
سیگار و سایر محصولات دخانیاتی تأثیرات منفی گسترده‌ای بر تمامی ارگان‌های بدن دارند. دود ناشی از سیگار مانع تامین مواد مغذی کافی به دیسک‌های بین‌مهره‌ای شده و باعث تسریع در تحلیل ماده ژلاتینی داخل دیسک‌ها می‌گردد. این فرآیند می‌تواند موجب تخریب سریع‌تر دیسک‌ها و افزایش خطر بروز دیسکوپاتی ناحیه گردن شود.
۵_ سبک زندگی ناسالم
انجام فعالیت‌های روزمره به شیوه نامناسب، مصرف غذاهای ناسالم، کم‌تحرکی و قرار گرفتن سروگردن در وضعیت نادرست حین روز، همگی می‌توانند از عوامل خطرناک بروز این بیماری باشند.
با اینکه عوامل وراثتی ممکن است نقشی در بروز دیسکوپاتی ناحیه گردن داشته باشند اما اصلاح سبک زندگی و اعمال تغییرات مناسب می‌تواند به پیشگیری و کاهش خطرات این بیماری کمک کند. همچنین، مشاوره با پزشک و انجام بررسی‌های منظم می‌تواند در تشخیص زودرس علائم دیسکوپاتی گردن و شروع روش‌های درمانی مؤثر دخیل باشد.
مراقبت های بعد از درمان دیسکوپاتی گردن
پس از درمان این بیماری، حفظ سلامت گردن و ستون فقرات برای جلوگیری از بروز مجدد درد و آسیب بسیار اهمیت دارد. بهبودی کامل پس از جراحی دیسک گردن ممکن است از سه ماه تا یک سال طول بکشد اما کاهش درد اولیه معمولاً طی چند هفته اتفاق می‌افتد. در این مدت، مهم است که به نکات زیر توجه کنید:
۱_ رژیم غذایی سالم
یک رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی به سلامت دیسک‌های بین‌مهره‌ای و ستون فقرات کمک می‌کند.
۲_ورزش منظم
تمرینات منظم و مناسب، به تقویت عضلات گردن و پشتیبانی از ستون فقرات کمک می‌کند.
۳_ اجتناب از دخانیات
سیگار کشیدن باعث کاهش تامین مواد مغذی به دیسک‌ها می‌شود و فرایند بهبودی را کند می‌کند. ترک دخانیات می‌تواند بهبود سلامت کلی و کاهش خطر بازگشت دیسکوپاتی را تسهیل کند.
۴_ حفظ وضعیت صحیح بدن
همواره سعی کنید گردن خود را در حالت صاف و طبیعی نگه دارید و از نگهدارنده مناسب برای پشت خود استفاده کنید. از قراردادن گردن در وضعیت‌های نادرست و طولانی مدت خودداری کنید. اطمینان حاصل کنید که هنگام کار با کامپیوتر یا انجام فعالیت‌های دیگر، گردن و ستون فقرات خود را در وضعیت صحیح قرار داده‌اید.
به‌رغم اینکه دیسکوپاتی ناحیه گردن عمدتاً با افزایش سن بروز می‌کند بنابراین توجه به عوامل سبک زندگی سالم نقش مهمی در پیشگیری و مدیریت آن ایفا می‌کند.
دیسکوپاتی گردن به دلیل خروج یا جابه‌جایی دیسک‌های گردن اتفاق می‌افتد. افراد مبتلا به این بیماری معمولاً با درد مزمن و شدیدی روبه‌رو هستند که نیاز به درمان‌های متنوعی دارند. بدین منظور، رویکردهای درمانی از جمله فیزیوتراپی، تزریق استروئید و دیگر روش‌های ذکر شده در بالا به منظور بهبود علائم و کاهش درد توصیه می‌شود.
کلینیک فیزیوتراپی خانه سلامت (سعید مزین)
