فلج بل، یا فلج بلز معمولا خطرناک نیست و طی چند هفته تا چند ماه با استفاده از درمان مناسب برطرف میشود. از آن‌جایی که علائم شما میتواند هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه داشته باشد، ممکن است نسبت به بهبودی خود نا‌امید شوید. اما، نگران نباشید؛ زیرا ترمیم رشته‌های عصبی آسیب‌دیده طول می‌کشد.
معمولا اولین علائم بهبودی در توان عضلانی شما کاملا مشهود است. در هفته‌های اول متوجه می‌شوید که افتادگی صورت شما کمتر شده است و در مرحله بعد حرکات صورت به حالت عادی باز می‌گردد. در این مقاله قصد داریم راجع به عوامل ایجاد‌کننده بیماری فلج بلز صحبت کرده و به سوالات پر تکرار شما در این زمینه پاسخ دهیم. با ما همراه باشید.
در ویدئو زیر سعید مزین فیزیوتراپ خانه سلامت در رابطه با علت ابتلا و درمان این عارضه صحبت میکند:
آیا فلج بل درمان میشود؟
بله درمان میشود. مراجعه به موقع شما برای درمان میتواند روند بهبود را برای شما سرعت ببخشد. درمان فلج بلز با فیزیوتراپی و یا درمان آن با طب سوزنی از جمله درمان های بسیار موفق در این زمینه بوده اند.
فلج بل یا بلز یک اختلال عصبی است که باعث فلج ناگهانی یا ضعف در یک طرف صورت میشود. این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که عصب کنترل‌کننده عضلات صورت، آسیب ببیند یا به درستی کار نکند. اکثر افراد بعد از ۲ هفته روند بهبودی را شروع می‌کنند و معمولا در عرض ۳ تا ۶ ماه درمان می‌شوند. با‌وجود این ممکن است برخی افراد به طور کامل درمان نشده و با ضعف یا فلج عضلات یک طرف صورت مواجه شوند.
در ویدئو زیر روند درمان فلج بلز کهنه با طب سوزنی توسط سعید مزین را مشاهده می کنید:
آیا فلج بل موقتی است؟
فلج بل معمولا موقتی است و اکثر افراد مبتلا به این بیماری می‌توانند در عرض چند هفته تا چند ماه به طور کامل بهبود یابند. اما، گاهی اوقات ممکن است علائم بیماری دائمی باشند. بنابراین، این احتمال وجود دارد که بیمار بعد از گذشت ۶ تا ۱۲ ماه همچنان در یک طرف صورت خود احساس بی‌حسی یا ضعف کند.
در این شرایط ممکن است به آزمایشاتی نیاز باشد که نشان می‌دهد اعصاب صورت در حال بهبودی هستند یا خیر. در صورت بهبود نیافتن اعصاب صورت، پزشک برخی روش‌های زیبایی را برای کمک به بستن چشم یا رفع کجی صورت توصیه میکند. این روش‌ها از پیوندهای عصبی برای اتصال بافت عصبی سالم به عضلات فلج صورت استفاده می‌کنند.
درمان فلج بل چیست؟
هیچ درمان مشخصی برای بیماری فلج صورت وجود ندارد و گاهی افراد مبتلا به این بیماری بدون درمان بهبود می‌یابند. اما، پزشکان معمولا از دارو یا فیزیوتراپی برای سرعت بخشیدن به روند بهبودی استفاده می‌کنند. ماهیچه‌های فلج شده ممکن است کوچک و کوتاه شوند. فیزیوتراپی کمک میکند تا با ماساژ عضلات صورت از بروز این مشکل جلوگیری کنید.
کورتیکو استروئیدها مانند پردنیزون برخی از داروهای رایج هستند که برای درمان فلج بل مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها به‌عنوان ضد التهاب قوی می‌توانند تورم عصب صورت را کاهش دهند. داروهای ضد ویروسی مانند والاسیکلوویر نیز ممکن است برای برخی افراد مبتلا به فلج شدید صورت تجویز شود.
در گذشته از جراحی برای کاهش فشار روی عصب صورت استفاده می‌شد که امروزه اصلا توصیه نمی‌شود. چرا که جراحی ممکن است خطراتی مانند آسیب عصب صورت و کاهش شنوایی را به دنبال داشته باشد. به ندرت ممکن است برای اصلاح مشکلات پایدار عصب صورت و بازسازی آن به جراحی پلاستیک نیاز باشد. لیفت ابرو، لیفت پلک و پیوند عصب نمونه‌هایی از این نوع جراحی هستند.
از آن‌جایی که چشم در سمت آسیب‌دیده بسته نمی‌شود، مهم است برای محافظت و مراقبت از آن اقداماتی انجام شود. به‌عنوان‌مثال مصرف قطره‌های چشمی روان‌کننده در روز و پماد چشمی در شب به مرطوب نگه داشتن چشم کمک میکند. همچنین استفاده از عینک در طول روز و چسب چشم در شب میتواند از چشم شما در برابر خراشیده شدن محافظت کند.
چه عواملی باعث ابتلا به فلج بل می شوند؟
بیماری فلج صورت از التهاب و تورم در عصب هفتم جمجمه یا عصب صورت ناشی میشود. این عصب وظیفه دارد که مغز را به ماهیچه‌های کنترل‌کننده صورت متصل کند. عصب هفتم جمجمه همچنین با حس چشایی و شنوایی مرتبط است.
علت فلج بل به طور دقیق مشخص نیست. اما، برخی افراد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند. به‌عنوان‌مثال شرایطی مانند بارداری، پری اکلامپسی، چاقی و بیماری‌های دستگاه تنفسی فوقانی، فشار خون بالا و دیابت میتواند عوامل خطر برای بیماری فلج صورت باشد. سایر محرک‌های احتمالی فلج بل شامل موارد زیر است:
- عفونت ویروسی مانند هرپس سیمپلکس یا آبله مرغان
- نقص ایمنی به دلیل استرس
- کمبود خواب
- ضربه فیزیکی
- بیماری خود‌ایمنی
- عفونت عصب صورت و التهاب ناشی از آن
- آسیب دیدن غلاف‌های میلین (پوشش چربی که رشته‌های عصبی را عایق میکند)
علائم فلج بل چیست؟
اگرچه بیماری فلج صورت ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد. اما، بیشتر افراد ۱۵ تا ۶۰ ساله را مبتلا میکند. علائم فلج بل از فردی به فرد دیگر متفاوت است و شدت آن بسته به میزان آسیب فرق میکند. این علائم به صورت ناگهانی در طی یک دوره ۴۸ تا ۷۲ ساعته ظاهر می‌شوند.
به دلیل شباهتی که میان علائم بیماری فلج صورت و سکته مغزی وجود دارد، ممکن است این دو بیماری با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. هر دوی این بیماری‌ها می‌توانند باعث فلج یک طرفه صورت یا ناتوانی در بستن چشم شوند. بااینحال تفاوت‌های قابل‌توجهی میان آن‌ها وجود دارد.
به‌عنوان‌مثال تغییر در حس چشایی نشانه بیماری فلج صورت است. اما، اگر بازو یا پاهای شما در یک طرف بدن دچار بی‌حسی و ضعف شده است میتواند نشانه سکته مغزی باشد. سایر علائم بیماری فلج صورت عبارتند از:
- ضعف یا فلج ناگهانی در یک طرف صورت
- افتادگی ابرو و دهان
- آبریزش از یک طرف دهان
- ناتوانی در بستن یک پلک که سبب خشکی چشم میشود
- درد صورت یا احساسات غیر طبیعی
- اشک ریزش بیش از حد در یک چشم
- عدم تحمل صداهای بلند
- درد اطراف فک و پشت گوش
- وزوز گوش
- مشکلات خوردن یا نوشیدن
فلج بل چقدر طول می کشد؟
علائم بیماری فلج صورت معمولا در روزهای ابتدایی بدتر می‌شوند. اما، طی چند هفته باید شاهد بهبودی در احساس و حرکت صورت خود باشید. پس از گذشت ۳ ماه، احتمالا می‌توانید صورت خود را مانند حالت عادی حرکت دهید.
بااینحال، گاهی اوقات اعصاب صورت به درستی بهبود نیافته و ممکن است اثرات طولانی مدت داشته باشند. برخی از این اثرات شامل کج شدن صورت و حرکات غیر عادی آن مانند بستن چشم هنگام لبخند زدن است. از‌طرف‌دیگر ممکن است دچار گودی چانه یا افتادگی پوست در اطراف گردن شوید.
کلینیک فیزیوتراپی خانه سلامت در سعادت آباد
