بیش‌تر مردم نمی‌دانند که شانه و کتف چه فرقی دارند. اگر دردی را در پشت قفسه سینه خود احساس می‌کنید، احتمالا دچار گرفتگی در کتف شده اید. خیلی مهم است که این درد را در کدام ناحیه احساس می‌کنید؛ زیرا گرفتگی کتف راست و چپ دلایل متفاوتی دارند. این درد از زیر شانه شروع شده و در قسمت پشتی قفسه سینه ادامه پیدا می‌کند. در این مطلب همراه ما باشید تا توضیح دهیم علت گرفتگی کتف راست چیست و کدام روش، بهترین راه درمان این عارضه محسوب می‌شود.
علت درد های مبهم در کتف و ستون فقرات از زبان فیزیوتراپ سعید مزین در ویدئو زیر:
علت گرفتگی کتف راست
قبل از پیدا کردن راه‌های درمان کتف راست باید علت گرفتگی آن را بشناسید، در ادامه رایج ترین دلایل گرفتگی کتف راست را باهم مرور میکنیم:
۱- پارگی یا آسیب به روتاتورکاف
آسیب به روتاتورکاف به دو صورت پارگی یا دژنراتیو اتفاق می‌افتد. دلیل پارگی روتاتورکاف مربوط به افتادن فرد یا بلند کردن اجسام سنگین می‌شود. اما دژنراتیو روتاتورکاف به دلیل تغییرات سن، عوامل ژنتیکی یا ساییدگی استخوان بروز پیدا می‌کند. آسیب به روتاتورکاف، شایع‌ترین علت گرفتگی کتف راست محسوب می‌شود، اما دلایل دیگری هم ممکن است داشته باشد.
روتاتورکاف شبکه‌ای از سه استخوان و چهار عضله در کنار یکدیگر است. این بخش از کنار هم قرار گرفتن استخوان‌های بازو، تیغه شانه یا کتف و استخوان ترقوه تشکیل می‌شود. روتاتور کاف به بازو کمک می‌کند که در کتف یا تیغه شانه قرار بگیرد. دلایل متفاوتی مانند آسیب‌های حاد یا مزمن می‌توانند باعث بروز این گرفتگی و درد در کتف راست شوند.
۲- کشیدگی عضله‌های بدن
کشیده شدن عضلات، یکی دیگر از شایع‌ترین علت‌های گرفتگی کتف راست است. افراد زیادی به دلیل تغییر ناگهانی وضعیت بدن در تمرینات ورزشی، خوابیدن در وضعیت نامناسب طی زمان طولانی، بلند کردن و حمل اجسام سنگین دچار درد در این ناحیه می‌شوند. به طور کلی قرار گیری بدن در وضعیتی نامناسب عاملی برای این گرفتگی و درد در کتف راست به حساب می‌آید؛ زیرا به مرور زمان عضلات بدن کشیده می‌شوند.
۳- دیسک و عارضه‌های آن
با برآمدگی و پارگی یکی از دیسک‌های گردن، اعصاب مجاور تحت فشار قرار می‌گیرند. به همین دلیل دیسک گردن، یا دیسکوپاتی گردن میتواند علت گرفتگی کتف راست نیز به حساب می‌آید. با مشکل دیسک گردن علاوه بر درد در کتف، درد در سر و گردن و سوزن سوزن شدن در بازوها و سر انگشتان را هم احساس می‌کنید.
۴- انحراف ستون فقرات
گرفتگی در کتف راست گاهی به‌صورت درد در خود کتف یا درد در بین دو استخوان کتف و بالای کمر احساس می‌شود. در این صورت علت گرفتگی آن میتواند ناشی از اسکولیوز خفیف باشد. یعنی ستون فقرات دچار انحنا شده و در جای درست خود قرار ندارد. عضلات بالای کمر با برخورداری از زاویه انحرافی، بیش‌تر تحت فشار این انحراف قرار می‌گیرند و کشیده می‌شوند. به همین دلیل درد را در کتف راست احساس می‌کنید. درمان اسکولیوز با فیزیوتراپی میتواند بهترین درمان برای این عارضه باشد.
۵- شانه یخ زده و درد کتف راست
اگر در مفصل یا استخوان کتف راست احساس خشکی و درد دارید، ممکن است این درد ناشی از ابتلا به عارضه شانه یخ زده باشد. شرایطی که در آن بافت کپسول مفصل شانه که در اطراف مفصل شانه قرار دارد، دچار التهاب و بعد ضخامت بیش از حد شده است. کپسولیت یا شانه یخ زده، عارضه‌ای که درمان کامل آن سال‌ها زمان می‌برد. ولی حرکات فیزیوتراپی گزینه خوبی برای بهبود آن است.
۶- استفاده زیاد از عضلات شانه
بعضی تمرینات ورزشی یا مشاغل خاص نیاز دارند که فرد از شانه خود بیش‌تر کار بکشد. همین موضوع میتواند علت گرفتگی کتف راست باشد. حتی شغل‌هایی مانند نویسندگی، تایپ یا افرادی که با سیستم زیاد سروکار دارند، به دلیل استفاده زیاد از دست‌ها و حرکت دادن شانه، ممکن است این درد را در کتف راست حس کنند.
۷- ابتلا به پوکی استخوان
پوکی استخوان به‌عنوان یک بیماری خاموش شناخته می‌شود. یعنی ممکن است شما اصلا متوجه بروز این بیماری در بدن خود نشوید تا زمانی که یک شکستگی در استخوان‌ها رخ دهد. از آنجایی که با این بیماری، استخوان‌ها شکننده‌تر می‌شوند، مبتلایان به پوکی استخوان باید بیش‌تر مراقب تک تک حرکات خود باشند. ممکن است به دلیل بروز شکستگی در استخوان کتف راست، گرفتگی و درد را در این ناحیه احساس کنید.
۸- بیماری سنگ کیسه صفرا
یکی از مهم‌ترین مواردی که به شناسایی علت گرفتگی کتف راست کمک می‌کند، توصیف خود درد است. یعنی اگر این درد از قسمت فوقانی شکم شروع شده و تا شانه‌ها رسیده، احتمالا ناشی از ایجاد سنگ کیسه صفرا باشد. ایجاد سنگ در کیسه صفرا و گرفتگی مجرای آن با احساس درد در زیر شانه راست همراه است.
۹- حمله قلبی یا بیماری‌های مرتبط با آن
احتمالا شما هم به این فکر می‌کنید که درد ناشی از بیماری‌های قلبی در کتف چپ احساس می‌شود. اما گاهی این درد به سمت راست هم انتشار پیدا می‌کند. احتمال اینکه علت گرفتگی کتف راست ناشی از بیماری‌های قلبی باشد، در خانم‌ها بیش‌تر است. در صورت حمله یا ابتلا به بیماری‌های قلبی، درد در کتف را همراه با تنگی نفس احساس می‌کنید.
علت درد کتف راست و گردن
درد کتف راست و گردن نشان دهنده شرایطی است که سمت راست اندام‌های شکمی و قفسه سینه را درگیر می‌کند. در صورت وجود درد در کتف راست و گردن باید علت آن مشخص باشد. در ادامه علت‌های درد در این نواحی را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
1_ وضعیت نادرست بدن هنگام خواب
خوابیدن در وضعیتی نامناسب مانند خوابیدن روی شکم یا بالش با ارتفاع خیلی بلند یا خیلی کوتاه میتواند علت درد کتف راست و گردن باشد. با خوابیدن روی شکم، عضلات گردن و شانه کشیده می‌شوند؛ زیرا سر و گردن برای مدت طولانی در سمت پهلو قرار می‌گیرند. وقتی روی بالش با ارتفاع خیلی بلند یا خیلی کم می‌خوابید، در راستای ستون فقرات تغییر به وجود می‌آید و به عضلات گردن و کتف راست فشار وارد می‌شود.
2_ شکستگی تیغه شانه یا استخوان کتف
شکستگی شانه ممکن است استخوان‌های ترقوه، بازو و تیغه شانه را درگیر کند. شکستگی استخوان ترقوه یا بازو به دلیل تصادف یا سقوط رخ می‌دهد. ولی شکستن تیغه شانه در اثر حوادث شدیدتر مانند تصادف اتومبیل با سرعت بالا اتفاق می‌افتد. با توجه به علائم شکستگی ممکن است بیمار علامت‌های زیر را احساس کند:
- درد
- تورم
- کبودی
- محدودیت در حرکت
3_ شکستگی استخوان ترقوه
استخوان ترقوه، استخوانی است که در بالای سینه قرار دارد و بین شانه و استخوان سینه (استرنوم) ارتباط برقرار می‌کند. شکستگی در استخوان ترقوه با درد در کتف راست و گردن همراه است. البته بیمار علامت‌های دیگری مانند کبودی و تورم، احساس درد شدید، افتادن شانه‌ها و ناتوانی در بلند کردن بازوها را هم دارد.
4_ رگ به رگ شدن
رباط‌ها، بافت همبندی بین استخوان‌ها هستند. در صورتی که یک رباط در شانه راست کشیده یا پاره شود، رگ به رگ شدن شانه راست اتفاق می‌افتد. رگ به رگ شدن در شانه راست میتواند باعث ایجاد علائم زیر شود:
- دردی که به گردن کشیده شده
- تورم و کبودی
- محدودیت در حرکت
5_ سندروم Disuse (حرکت ندادن و عدم استفاده)
سندرم عدم استفاده یک اصطلاح کلی برای شرایطی است که در نتیجه یک دوره بی‌حرکتی یا عدم فعالیت بدنی به وجود می‌آید. این وضعیت با آتروفی یا تحلیل عضلات در آن ناحیه همراه است. افرادی که یک دوره عدم حرکت را پشت سر گذاشته‌اند، در معرض ابتلا به این سندروم قرار دارند. همچنین فرد بعد از مدت کوتاهی متوجه بروز علائم زیر می‌شود:
- سفت شدن عضلات
- انقباض و تحلیل عضلات
6_ ضعیف شدن عضلات و مستعد آسیب بودن
به طور کلی توصیه می‌شود همه افراد حداقل به مدت ۱۵۰ دقیقه در هفته فعالیت هوازی داشته باشند. اما وجود بیماری‌های مزمن در برخی افراد، حرکت آن‌ها را دچار محدودیت می‌کند. در این حالت باید با فیزیوتراپیست مشورت کنید تا برنامه تمرین‌ها و تکنیک‌های خاصی را برای بیمار در نظر بگیرد.
7_ Whiplash یا حرکت‌های شلاقی در گردن
ضربه به گردن میتواند باعث پیچ‌خوردگی و درد در این ناحیه شود. Whiplash، اصطلاحی است که برای پیچ‌خوردگی گردن استفاده می‌شود و زمانی اتفاق می‌افتد که رباط‌ها یا ماهیچه‌های گردن آسیب می‌بینند. در واقع ضربه‌ای به بدن شما وارد می‌شود که طی آن گردنتان بیش از حد کشیده شده و خیلی سریع به جای خود برمی‌گردد.
این نوع ضربه ممکن است به دلیل تصادف، سوار شدن بر ترن هوایی و مواجهه با یک نیروی شدید در طول ورزش رخ دهد. در این حالت فرد علائمی مانند تاری دید، سرگیجه، خستگی مداوم، سردرد، سفتی و درد را در گردن احساس می‌کند. این علامت‌ها حداکثر تا سه ماه در بیمار باقی می‌مانند. ولی برخی افراد سال‌ها گردن درد و سردرد مزمن دارند.
8_ آسیب‌های بافت نرم
درد گردن و کتف راست اغلب به دلیل آسیب به بافت نرم اتفاق می‌افتد. بافت نرم شامل تاندون‌ها، رباط‌ها و ماهیچه‌ها هستند. به این بخش‌ها اصطلاحا بافت نرم گفته می‌شود تا بتوان آن‌ها را از بافت سخت یعنی استخوان و غضروف جدا کرد. آسیب به بافت نرم میتواند اسپاسم عضلانی، درد در سر، سفتی و سختی را به وجود بیاورد.
9_ استئوآرتریت گردن رحم یا اسپوندیلوز گردن
اسپوندیلوز گردنی نام عارضه‌ای است که به دلیل سایش دیسک‌های گردنی ناشی از بالا رفتن سن بیمار اتفاق می‌افتد. این بیماری بسیار شایع است و بیش از ۸۵ درصد افراد بالای ۶۰ سال را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ستون فقرات همه افراد از بخش‌هایی استخوانی به نام مهره‌ها تشکیل شده است. میان هر مهره، ماده نرمی تحت عنوان دیسک وجود دارد.
با بالا رفتن سن، محتوای آب دیسک‌ها از بین می‌روند و این بخش‌های غضروفی سفت‌تر می‌شوند. در نتیجه مهره‌ها به هم نزدیک‌تر شده و فاصله آن‌ها کاهش پیدا می‌کند. با تحریک پوشش مفصل‌ها، فرد در شرایط استئوآرتریت گردن قرار می‌گیرد. آرتروز گردن با علائم زیر همراه است:
- درد و سفتی در گردن
- گرفتگی اعصاب در موارد شدیدتر
10_ رادیکولوپاتی گردن یا عصب فشرده شده
عصب فشرده شده در گردن میتواند دردی را ایجاد کند که در شانه هم حس می‌شود. علت اصلی رادیکولوپاتی گردنی، تغییر در ستون فقرات است که به دلیل افزایش سن یا آسیب‌دیدگی اتفاق می‌افتد. خارهای استخوانی هم می‌توانند رادیکولوپاتی را به وجود بیاورند؛ زیرا باعث گیر افتادن اعصاب رد شده از فضای تو خالی درون مهره‌ها می‌شوند. علائم فشرده شدن اعصاب عبارت‌اند از:
- سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی در انگشتان یا دست
- ضعف در عضلات بازو، شانه یا دست
11_ آنژین پایدار
از علائم آنژین پایدار می‌توان به درد در شانه‌ها، گردن، پشت و فک اشاره کرد. آنژین پایدار، شرایطی است که در آن به دلیل تنگ شدن شریان‌های کرونری، اکسیژن به اندازه کافی به قلب نمی‌رسد. معمولا درد در مرکز قفسه سینه وجود دارد که به بازوی چپ، شانه‌ها، گردن، پشت و فک گسترش پیدا می‌کند. این عارضه باید سریعا تشخیص داده شود و تحت درمان قرار بگیرد.
12_ سکته مغزی
گاهی گردن درد یکی از علامت‌های سکته مغزی است. شاید اتفاق نادری باشد. ولی در برخی افراد زیر ۵۰ سال که سکته مغزی را تجربه می‌کنند، این علامت هم دیده می شود. علائم دیگر سکته مغزی عبارتند از:
- بی‌حس شدن بازوها
- مشکل هنگام تکلم و صحبت کردن
- ایجاد محدودیت در بینایی
- افتادگی صورت
- مشکل در حرکت و راه رفتن
13_ التهاب تاندون شانه یا بورسیت
فیبرهای قوی متصل‌کننده ماهیچه‌ها به استخوان، تاندون نام دارند. بورسا، کیسه‌هایی پر از مایع هستند که جلوی اصطکاک مفصل‌ها را می‌گیرند. التهاب تاندون‌ها (تاندونیت) و بورس (بورسیت) در ناحیه شانه راست از شایع‌ترین علت‌های درد در شانه هستند.
14_ جدا شدن شانه و آسیب به مفصل آکرومیوکلاویکولار
مفصل آکرومیوکلاویکولار یا سرشانه‌ای ترقوه‌ای به عنوان جزئی از کمربند شانه‌ای، در قله شانه قرار دارد و از اتصال آکرومیون (زائده سرشانه در استخوان کتف) به استخوان ترقوه به وجود می‌آید. جدا شدن شانه شرایطی است که در آن مفصل آکرومیوکلاویکولار (AC) آسیب می‌بیند. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که فرد مستقیما روی شانه خود و روی زمین می‌افتد. این عارضه میتواند به‌صورت رگ به رگ شدن جزئی، جدایی کامل و حتی ایجاد یک برآمدگی بزرگ بالای شانه باشد.
14_ درد ارجاعی در شانه و گردن
به دلیل ارتباط نزدیکی که کتف راست و گردن دارند، درد در این دو ناحیه ممکن است با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. شاید دردی در گردن وجود داشته باشد که در گردن احساس می‌کنید یا بالعکس که به این حالت درد ارجاعی می‌گویند. درد ارجاعی از ناحیه گردن با علائم زیر همراه است:
- سرایت درد به بازو هنگام چرخاندن گردن
- احساس درد در تیغه شانه، آرنج یا دست
- درد سوزش، گزگز یا گزگز برق مانند
- سرطان
در برخی افراد درد در ناحیه گردن یا کتف میتواند ناشی از ابتلا به سرطان باشد. برای مثال درد مداوم در گردن نشانه ابتلا به سرطان سر و گردن است که بیش‌تر مردم به دلیل مصرف بیش از حد سیگار و تنباکو به آن مبتلا می‌شوند. همچنین درد ارجاعی در شانه میتواند به دلیل ابتلا به سرطان ریه اتفاق بیفتد.
15_ استرس یا اضطراب
احساس استرس و اضطراب میتواند منجر به سفتی عضلات شود. به خصوص این حالت در نواحی گردن و شانه‌ها اتفاق می‌افتد.
16_ آسیب به شبکه بازویی
وقتی برای شما یک حادثه اتفاق می‌افتد یا ورزش‌های تماسی انجام می‌دهید، ممکن است شبکه بازویی‌تان آسیب ببیند. ورزش‌های تماسی به ورزش‌هایی می‌گویند که ورزشکاران در آن برای کسب امتیاز باید با رقیب خود تماس فیزیکی برقرار کنند. این فعالیت‌ها می‌توانند به شبکه بازویی و مجموعه اعصاب متصل‌کننده ستون فقرات، شانه‌ها، بازوها و دست‌ها آسیب برسانند. در نتیجه بیمار درد را در گردن هم احساس می‌کند.
درمان گرفتگی کتف راست و بهترین روش آن
برای درمان گرفتگی کتف راست، راه‌های مختلفی وجود دارد. شاید به نظر شما هم برسد که با چند روز فعالیت نکردن و استراحت این درد کم‌تر می‌شود. درصد کمی از افراد احتمالا با این روش بهبود پیدا کنند. اما در صورت بروز گرفتگی کتف راست به دلیل بیماری‌هایی که فرد قبلا به آن مبتلا شده، این روش موثر نیست. درد در کتف راست گاهی غیر قابل تحمل می‌شود. بنابراین پیش از آنکه گرفتگی در کتف راست بسیار دردناک شود به پزشک ارتوپد مراجعه کنید.
ممکن است شما هم به فکر درمان‌های خانگی باشید؛ ولی هیچ یک از این راه‌ها دائمی نیستند. با ویزیت توسط فیزیوتراپیست به طور دقیق علت گرفتگی کتف راست شما شناسایی شده و پزشک برنامه درمانی شما را تنظیم می‌کند. حرکات ورزشی و فیزیوتراپی یکی از موثرترین راه‌های درمان گرفتگی در این ناحیه و بهبود درد آن است.
از آنجایی که حرکات فیزیوتراپی باید در چندین جلسه انجام شوند، پزشک داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی هم برای شما تجویز می‌کند. مراجعه به فیزیوتراپی و کلینیک فیزیوتراپی برای انجام حرکات توصیه شده، بهترین و موثرترین راه درمان گرفتگی کتف راست محسوب می‌شود.
اکنون با خواندن این مطلب متوجه تفاوت درد شانه و کتف شده اید. با استفاده از نکاتی که در این مطلب گفتیم می‌توانید تقریبا تشخیص دهید که علت گرفتگی کتف راست شما چیست. اما اگر می‌خواهید به طور دقیق علت این عارضه را پیدا کنید و درد آن را از بین ببرید، بهتر است توسط فیزیوتراپی ویزیت شوید.
توصیه میکنیم حرکات ورزشی توصیه شده توسط پزشک را در خانه انجام ندهید؛ زیرا امکان دارد به دلیل انجام نادرست حرکات این درد بیش‌تر شود. برای نوبت دهی در کلینیک فیزیوتراپی خانه سلامت می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی درج شده در سایت با ما در ارتباط باشید.
4 دیدگاه ها